استتار  Camouflage 

تعریف استتار : عبارتست از همرنگ و هم شکل کردن خود ، وسایل و تجهیزات اطراف با محیط ،بطوریکه باعث جلب توجه دشمن نشود.

منظور از استتار : مجموعه اقداماتی است که باعث جلوگیری از کشف محل ما برای دشمن می شود.

چگونه باید استتار کرد ؟

استتار صحیح متکی به دانستن دو مسئله است ( عوامل تشخیص ، اصول استتار ).

الف ) عوامل تشخیص استتار

1 – وضعیت نسبی : اشیاء غالباً نسبت به محیط اطرافشان شناخته می شوند. برای مثال : یک شیئ طویل روی ریل راه آمن معرف وجود قطار است .

2 – شکل Form : اشیاء و مصنوعات ساخت دست بشر دارای اشکال و زوایای منظم و طرح و انحنای خاصی می باشد.در حالیکه پدیده های طبیعی از یک الگو و شکل خاصی تبعیت ننموده و دارای اشکال نا منظم و بی قاعده می باشند.

3 – سایه Shadow : از دید هوایی سایه ها بسیار مشخص و قابل توجه هستند، در عکسهای هوایی عملاً سایه اجسام بهتر از خود شیئ آشکار میگردند.

4 – بافت Texture :یک سطح غیر صاف مانند علفزار ،نور قابل ملاحظه ای را منعکس نمی کند و سایه آن روی خودش می افتد و در نتیجه ،چه در عکس و چه هنگام دیدن ،سیاه به چشم می خورد.اما یک سطح صاف مانند یک فرودگاه و یا پشت بام ،نور زیادی را در عکس به چشم برمیگرداند و حتی جاهای رنگی آن نسبت به زمینهای مجاور نور بیشتری خواهند داد و یا به اصطلاح براق دیده می شوند.

5 – رنگ Color : رنگهای متفاوت در یک فاصله نزدیک موجب تشخیص اشیاء می گردد و همچنین دارای سایه های مختلف بوده و در میزان جلب توجه ، هر کدام اثری مربوط به خود دارند.

6 – حرکت Movment : منطقه مورد رؤیت پائین توسط دیده بان هوایی ، به اندازه ای وسیع و بزرگ است که اشیاء کوچک در آن گم می شوند و توجه بیننده را به خود جلب نمی کنند.ولی چنانچه شیئ حرکت کند فوراً چشمها را متوجه خود می سازد.همین اصول مشابه در خصوص دیده بان زمینی نیز صادق می باشد.

7 – درخشش Shine : یکی از روشهای خاص آشکار سازی جهت دیده بانی ، درخشش است.درخشش ،یک برق زدن و انعکاس نور از یک سطح صاف می باشد.

ب ) اصول استتار

1 – انتخاب محل : مواضع باید به گونه ای انتخاب شوند که در آنها افراد ، وسایل و فعالیتها تا حد امکان از دید دشمن دور بمانند.تجربه نشان داده که انتخاب صحیح محل ،اغلب اشکالات اختفا را از بین برده است و در انتخاب محل سه عامل باید در نظر گرفت ( مأموریت ، پراکندگی ، شکل عوارض و محیط )

مأموریت Mission ) مأموریت شرط اصلی است ،ممکن است موضعی از نظر اختفا کاملاً مناسب باشد ولی اگر نتوان مأموریت را از آنجا انجام داد ، آن موضع بی ارزش خواهد بود .

پراکندگی و تفرقه Dispertion ) در انتخاب موضع باید پراکندگی لازم یگان را در نظر گرفت .لازمه رعایت این عامل اندازه و مساحت مورد نیاز یک موضع یا محل استقرار را تعیین و دیکته می نماید.

شکل عوارض و محیط Terrain Pattern ) هر عارضه و محیطی ،شکل و ساختار خاصی دارد که آن را از سایر محیطها متمایز می سازد و بنابراین هر گونه تغییر شکل در محیط ، نشان دهنده نوعی فعالیت و حضور نیروی انسانی در آنجا می باشد.شکل عوارض و محیط به چهار دسته (روستایی ، شهری ، جنگلی ، کویری ) تقسیم می شوند.

2 – انضباط استتار : انضباط استتار اجتناب از کارهایی است که ظاهر طبیعی یک منطقه را تغییر داده یا موقعیت عده ها و تجهیزات را بدون اینکه حتی دیده شوند برای دشمن آشکار می سازد که عبارتند از :

الف – اگر حتی یک سرباز از قوانین استتار ، در خصوص عدم ایجاد صدا و یا مخفی ماندن و حرکت ننمودن ، تخلف و سرپیچی نماید ، کلیه کوششهای گروهی واحد نظامی با شکست مواجه خواهد شد.

ب – بدون شک هر گونه بی توجهی و اهمال کاری موجب آشکار و کشف شدن محل و موقعیت شما توسط دشمن میگردد.

پ – رعایت سکوت رادیویی و راداری .

ت – جای رد چرخ خودروها ، ریختن زباله و مواد زاید غذایی ، قوطیهای خالی کمپوت و کنسرو و مهمات و بطریها در اطراف موضع ، از موارد شاخص و نشانگر فعالیت نظامی میباشد.

ث – خودروهای جدیدالورود باید از مسیر جاده ای و خطوط موجود محیطی عبور و رفت و آمد نماید.

ج – در هنگام شب ، پنجره ها ، روزنه ها ، دربهای ورودی ساختمان و چادر و یا هر روزنه و منفذی که موجب خروج نور گردد باید بوسیله پرده ،پوشانده شود.

چ – از استعمال سیگار در شب جداً خودداری شود.

3 - ساختمان استتار : هنگامیکه زمین و شکل طبیعی آن طوری است که در آن اختفا ممکن نیست ، استتار مصنوعی ایجاد می شود.برای اینکار از مواد و وسایل طبیعی و مصنوعی میتوان استفاده نمود و افراد و فعالیتها را باید با محیط اطرافشان همرنگ کرد .در ایجاد استتار ،وسایل طبیعی بر وسایل مصنوعی برتری دارند زیرا آنها طبیعی بودن را در همرنگی بهتر بوجود می آورند.بدیهی است چنانچه از وسایل مصنوعی استفاده شود تا حد امکان باید همرنگ با محیط اطراف باشد.سه روش اساسی برای استتار کردن وسایل و فعالیتها وجود دارد که عبارتند از :

روشهای استتار

الف – مخفی نمودن Hiding

ب – همگون سازی Blending

پ – شبیه سازی (بدل سازی) Disguising

قواعد استتار

1 – از تمام حفاظتهای موجود باید استفاده شود.

2 – شکل و سایه و بافت و رنگ اشیائ را باید برهم زد.

3 – تهیه مواضع باید از ابتدا تا پایان کار همراه با استتار باشد.

4 – استتار بیش از حد موجب کشف مواضع می شود .

5 – انضباط استتار را باید همیشه رعایت نمود.

6 – در پایان استتار باید آنرا از دید دشمن بازدید نمود.

7 – در موقع بکارگیری اشیاء طبیعی در استتار ، باید به رنگ آنها با توجه به محیط اطراف دقت نمود.

موارد استتار

1 – استتار انفرادی

2 – استتار اردوگاه

3 – استتار ادوات

4 – استتار خط مقدم

اختفا Concealment

تعریف اختفا : مخفی کردن خود و تجهیزات از دید دشمن را اختفا گوین و بر دو نوع است .

الف ) اختفای طبیعی : معمولاً اشیاء مجاور مانند بوته ها ، علفها ، کنده درختها بوجود آمده اند و نیازی به تغییر دادن در آنها برای استفاده ، نمی باشد.

ب ) اختفای مصنوعی : اختفای مصنوعی را باید از اجسامی مانند تور ، علف ، برگ ،پارچه و غیره فراهم نمود .بدیهی است در هر نوع اختفا باید اثرات تغییر فصل را در نظر داشت.

تذکر : باید دانست که اختفا فقط افراد و وسایل را در برابر دید دشمن حفظ می کند.

قواعد اختفا

1 – از حرکت بیهوده دوری کنید.

2 – از تمام وسایل اختفا استفاده کنید.

3 – در هنگام دیده بانی در پائین قرار بگیرید.

4 – اشیائ براق را نمایان نکنید.

5 – از خط افق دوری کنید.

6 – خطوط تنظیم پیرامون اشیاء را بهم بزنید.

7 – سکوت را رعایت کنید .

عوامل تشخیص اختفا

الف ) صدا

ب ) نور

ج ) حرکت

پوشش Cover

تعریف پوشش : حائلی که سرباز را در برابر آتش دشمن حفظ می کند که بر دو نوع است.

الف ) پوشش طبیعی : گودالها ، جویها ، ضد شیبها

ب ) پوشش مصنوعی : چاله ها ، سنگر ها ، دیوارها که افراد و وسایل را در برابر آتش تیر کشنده دشمن و تا اندازه ای آتشهای با تیر منحنی و اثرات هسته ای محافظت می کنند.